Integraal Manager Energietransitie
De vraag naar professionals die vorm kunnen geven aan de energietransitie in de gebouwde omgeving is groot. Bij de post-hbo-opleiding Integraal Manager Energietransitie leer je effectief sturing geven aan het complexe proces van verandering. Het programma combineert kennis en vaardigheden over duurzame technieken, data-analytics, wet- en regelgeving en leiderschap.
Een veranderende energiemarkt, prijsschommelingen, netwerkproblemen en dagelijkse vraagstukken over schaarste en overschotten vormen een uitdaging voor bedrijfsleven, overheid en de samenleving. Het vraagt om een andere manier van denken, nieuwe kennis en vaardigheden. Er is behoefte aan professionals die doordachte en toekomstbestendige keuzes kunnen maken voor een duurzame gebouwde omgeving.
De opleiding Integraal Manager Energietransitie is er voor o.a. projectleiders van duurzaamheidsprojecten, energie adviseurs, vastgoedbeheerders die duurzaam bouwen & onderhouden en beleidsmedewerkers van de (semi) overheid.
Persoonlijk advies
Heb je een vraag? Neem contact op met Lenneke Kok via lenneke.kok@hu.nl, of 088 481 87 01 of Michel Grijpink via michel.grijpink@hu.nl of 088 481 88 73 . We helpen je graag verder!
Handig om te weten
| Startmoment | 17 september 2025. |
|---|---|
| Lesdata | Circa 35 bijeenkomsten. Lesdag: woensdag 13.00 - 18.30 uur. |
| Studie-investering | 6 uur college en 4 tot 8 uur zelfstudie per week. |
| Kosten |
€ 7000 (vrij van btw) Dat is inclusief lesmaterialen en exclusief eventuele parkeerkosten. Bekijk ook de mogelijkheden voor een tegemoetkoming in de studiekosten. |
| Deelnemers | 10-30 |
| Locatie | Koningsbergerstraat 9 Utrecht |
| Diploma | Post-hbo diploma |
Kennismaken op locatie
Wil je ons graag persoonlijk ontmoeten? Kom naar de studiekeuze-events op locatie!
Aanmelden
Zin om te beginnen met deze opleiding?
Opleidingsinhoud
De opleiding geeft je de kennis en vaardigheden om een voortrekkersrol te vervullen in de energietransitie. Het programma bestaat uit vier kernmodules, daarnaast werk je aan een persoonlijke case uit je eigen werkomgeving.
Het programma bestaat uit de volgende modules: Duurzame technieken & installaties (30%), Data-analytics (20%), License-to-operate (20%) en Leiderschap in de energietransitie (20%). Gedurende de opleiding werk je aan een eigen praktijkcase (10%), hierin pas je de kennis die je hebt opgedaan direct toe in de eigen werkomgeving. Deze case loopt als een rode draad door de opleiding.
Bekijk de modules voor een overzicht van de kennis en vaardigheden waarover je na afronding beschikt.
Modules
In de module Data-analytics leer je sturing geven aan verduurzaming op basis van data en daar op acteren. Daarnaast kan je de waarde van data beoordelen en sturing geven aan technische data-experts.
Jouw resultaat:
- Je kent de mogelijkheden van data-analytics als het gaat om verduurzaming van gebouwen op basis van sensor-output. Je weet hoe je energiedata kunt interpreteren, monitoren, beheren, rapporteren en inzetten.
- Risico’s en kansen voor verduurzaming maak je met deze data inzichtelijk.
- Je spreekt de taal van techneuten die samen met jou werken en bent in staat hen aan te sturen. Je beheerst de basiskennis over digitalisering en automatisering. Onder andere ken je je weg in sensordata, digitaal energiemanagement en cybersecurity.
- Je kunt eisen en richtlijnen met betrekking tot compliancy toepassen.
- Je kan resultaten van modellering en systeemanalyse effectief integreren in een strategische visie voor de energietransitie van een organisatie. Hierbij weet je van dynamische simulatiemodellen en weet deze expertise in te zetten bij het monitoren en optimaliseren van het energiesysteem.
Het hoofddoel van deze module is om je in staat te stellen anderen mee te nemen in de energietransitie. We geven je de vaardigheden om anderen te inspireren, te motiveren en te begeleiden. Er is ruimschoots aandacht voor individuele professionalisering. Je past de opgedane kennis toe op een businesscase uit je eigen praktijk.
Jouw resultaat:
- Je bent in staat een keuze te maken tussen verschillende projectmanagementmethodieken en weet changemanagement en risicomanagement toe te passen.
- Aan de hand van transitiemanagementmodellen (o.a. Geels en Kotter) stel je een effectieve veranderstrategie op die past binnen de context van je organisatie.
- Je presenteert je verandervoorstellen overtuigend. Je beheerst verschillende gesprekstechnieken en leiderschapsstijlen om teams en belanghebbenden aan te sturen bij de uitvoering van energieveranderingen.
- Je weet een team tot actie brengen. Je bent getraind om teams en individuen te inspireren, motiveren en begeleiden.
- Je hebt inzicht in welke competenties en vaardigheden nodig zijn voor de energietransitie.
Assets hebben waarde als ze beschikken over een license-to-operate. In deze module geven we antwoord op de vraag wat dit voor jouw organisatie betekent, welke aspecten een rol spelen en hoe je compliance kunt toetsen. In je eigen case vertaal je deze kennis naar een duurzaam business model voor jouw organisatie.
Jouw resultaat:
- Je past de complexe wet- en regelgeving rondom de energietransitie toe bij de projecten waar je aan werkt.
- Je hebt inzicht in certificeringsnormen (ISO 50001, 9001 compliant, B Corp), kunt de benodigde stappen zetten om deze normen te behalen en naleving te controleren (auditing).
- Duurzaamheids- en milieurapportages kun je analyseren en interpreteren.
- Je kennis van de rol van provincie en gemeenten en beschikbare subsidies en fiscale regelingen weet je in te zetten.
- Je bent in staat een duurzaam businessmodel op te stellen dat een bijdrage levert aan de energietransitie binnen je organisatie, project of bij je klant.
In deze module verkennen we duurzame technieken en installaties. We onderzoeken hoe gebouwen in hun omgeving passen en wat een optimale uitwisseling van energievraag en -aanbod is. Systeemeigenschappen met een focus op flexibiliteit en beschikbaarheid van hernieuwbare energiebronnen spelen een belangrijke rol.
Jouw resultaat:
- Je ontwikkelt expertise in duurzame technieken en installaties (opwekking, verwarmen/koelen en opslag).
- Je bent in staat om de vraag ‘Wat is een optimale uitwisseling van energievraag en - aanbod’ voor een utiliteitsgebouw of wooncomplex te beantwoorden.
- Je kennis van systeemeigenschappen, energiestromen en de invloed van licht, warmte, lucht, vocht en geluid op het gebouw en installaties weet je toe te passen.
- Je bent in staat een (her-)ontwerp en constructie van een robuust en flexibel energiesysteem op basis van een programma van eisen (output, comfort, gezondheid, milieu en duurzaamheid) te begeleiden.
- Je beschikt over kennis van duurzaam onderhoud en beheer van assets (het onroerende goed en de energie gerelateerde infrastructuur), transport en distributie van energie en de energiemarkt.
- Concepten als smartgrid, warmtenetten, Internet-of-Energy, mobiliteit als buffercapaciteit en dashboarding verwerk je in je adviezen.
Klassikaal onderwijs wordt afgewisseld met waardevolle kennisdeling tussen docenten en medecursisten. Er is veel ruimte voor jouw inbreng en vragen. We werken met boeiende praktijkvoorbeelden om de stof te verrijken en bieden je een diverse set aan leermaterialen. Tijdens de opleiding toon je door middel van toetsen en opdrachten aan de kennis en vaardigheden te beheersen.
In de module ‘Duurzame technieken en installaties’ krijg je basiskennis over duurzame technieken, installaties en de fysische eigenschappen van het gebouw. We onderzoeken hoe gebouwen in hun omgeving passen en wat een optimale uitwisseling van energievraag en -aanbod is. Het hoofddoel van de module ‘Leiderschap in de transitie’ is om je in staat te stellen anderen mee te nemen in de energietransitie. We geven je de vaardigheden om anderen te inspireren, te motiveren en te begeleiden. Assets hebben waarde als ze beschikken over een ‘License-to-operate’, deze module geeft antwoord op de vraag wat dit voor jouw organisatie betekent, welke aspecten een rol spelen en hoe je compliance kunt toetsen. De module ‘Data-analytics’ leert je sturing te geven aan verduurzaming op basis van data en daar op te acteren. Je leert de waarde van data vast te stellen.
Toelating
Je hebt een afgeronde bachelor-, hbo- of masteropleiding bij voorkeur in een technische richting. Relevante werkervaring gaat je helpen bij het volgen van de opleiding. Heb je een technische mbo 4-opleiding en ruime werkervaring? Voor de toelating vindt een intake plaats.
Docenten
Je krijgt les van vakspecialisten uit het bedrijfsleven en docenten van Hogeschool Utrecht. De docenten bieden niet alleen theoretische kennis, maar ook een diepgaand begrip van de praktijk. Ze zijn perfect op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen en trends in de energietransitie. Zij weten wat er speelt en hebben een passie om deze expertise over te dragen aan jou als cursist. Ze zijn gedreven om jou te helpen groeien in dit dynamische vakgebied. Met hun begeleiding en jouw inzet ben je klaar om de energietransitie verder te brengen.
Christa Wouda
Transition Designer
Christa combineert consultancy met opleiden. Met haar eigen netwerkorganisatie DIO ondersteunt ze bedrijven zowel pragmatisch als strategisch met duurzame oplossingen voor de organisatie en/of partijen in de keten. Ze is sustainable designer, innovator én enthousiast trainer. Crista verzorgt het vak 'Duurzame business cases' in de module 'License-to-operate'.
Christa geeft deelnemers de handvaten mee om duurzaamheid te integreren in zakelijke besluitvorming en strategische planning. Met het oog op een succesvolle en duurzame bijdrage aan de energietransitie. In de module 'License-to-operate' leert ze deelnemers effectief te opereren in de energietransitie van de gebouwde omgeving. Naast de financiële kant maak je kennis met relevante wet & regelgeving, en leer je ook hoe je deze kunt toepassen in de praktijk. Na afronding kun je duurzaamheidsrapportages analyseren en interpreteren, en weet je je kennis van subsidies en fiscale regelingen voor jouw organisatie of klant in te zetten.
“Succesvolle transities vragen om wendbare professionals. Ik geef deelnemers de tools om de transitie naar duurzaamheid soepel te laten verlopen.”
Steven Haveman
Onderzoeker bij het Lectoraat Organisaties in Digitale Transities (Hogeschool Utrecht)
Steven werkt als docent en onderzoeker bij de Hogeschool Utrecht. Als onderzoeker is hij actief bij het Lectoraat Organisaties in Digitale Transities en als docent is zijn thuisbasis de Master Next Level Engineering. Steven is docent van de module ‘Data analytics – Inzet van energiedata’.
Steven behaalde een doctoraat in Systems Engineering aan de Universiteit Twente, gericht op het gebruik van modellen en simulaties in conceptueel systeemontwerp. Hij heeft zowel mechatronische als socio-technische systemen onderzocht. Steven is als Systems Engineer en System Architect actief geweest in de ontwikkeling van autonome voertuigen, zowel in de logistiek als in de mobiliteit. Sinds 2022 is hij werkzaam bij de HU bij de Master Next Level Engineering, waar hij onder meer Systems Engineering doceert. Ook doet hij - bij het lectoraat Organizations in Digital Transitions - onderzoek naar lokale energiegemeenschappen. Met expertise in systems engineering, modelleren & simuleren geeft Steven invulling aan de module ‘Data analytics’. Steven heeft als doel om verschillende stakeholders bij elkaar te brengen en daarbij een gedeeld begrip te kweken. Dit draagt bij aan meer gedragen en beter geïnformeerde beslissingen om de wereld om ons heen te verbeteren. Met expertise in systems engineering, modelleren & simuleren geeft Steven invulling aan de module ‘Data analytics’. Steven heeft als doel om verschillende stakeholders bij elkaar te brengen en daarbij een gedeeld begrip te kweken. Dit draagt bij aan meer gedragen en beter geïnformeerde beslissingen om de wereld om ons heen te verbeteren.
“Ik wil graag samen met jullie ontdekken hoe en op welke manier data kan worden vertaald naar kennis om zo de energietransitie verder te versnellen!”
Martin Mooij
Head of Certification and Projectmanager Paris Proof at Dutch Green Building Council
Martin is opgeleid als architect aan de TU Delft, werkte onder andere als projectontwikkelaar bij systeembouwer Fort Bouw en adviseur bij Ecofys. In zijn huidige rol bij Dutch Green Building Council werkt hij als programmamanager aan Paris Proof, een programma gericht op een CO2-neutrale gebouwde omgeving in 2040. Binnen de module ‘License-to-operate’ richt hij zich op ontwikkelingen in de regelgeving en initiatieven om duurzaamheid te certificeren.
Het is belangrijk om duurzaamheid meetbaar te maken door concrete doelen te stellen en deze ook na te leven. Onder het motto: ‘Wat je niet kunt meten, kun je niet verbeteren’. Concrete doelen en SMART-e criteria zijn steeds belangrijker, nu partijen zich moeten verantwoorden over duurzaamheidsbeleid en prestaties. In de opleiding Integraal Manager Energietransitie wordt juist hieraan veel aandacht besteed. De ontwikkelingen in de regelgeving en initiatieven om duurzaamheid te certificeren komen terug in de colleges.
“Ik geef deelnemers handvaten om met duurzaamheid aan de slag te gaan en een versnelling in de transitie van de organisatie te bereiken.”
Jorik van de Waerdt
Sr. Consultant Energy - Sustainable Buildings Royal HaskoningDHV
Jorik werkt bij Royal HaskoningDHV als senior consultant en adviseert klanten over energieoplossingen en duurzaamheid in de gebouwde omgeving. Eerder werkte hij bij BAM Energy Systems waar hij als Team Lead Energy Management verantwoordelijk was voor de uitvoering van energiemanagement binnen diverse grote, complexe bouwprojecten.
Met zijn achtergrond in Sustainable Energy Technology en jarenlange ervaring met duurzame energie systemen in de gebouwde omgeving geeft Jorik invulling aan de module ‘Techniek’. Hij ziet dagelijks de urgentie om bij te dragen aan de opschaling van de energietransitie bij wooncomplexen en utiliteitsbouw. Het begint allemaal bij het gebouw. De kwaliteit van de gebouwschil, de invloed van licht, warmte, lucht en vocht zijn essentiële elementen. Je leert in Jorik’s colleges hoe je onderzoeksresultaten op het gebied van fysische systemen kunt interpreteren. En hoe je je eigen conclusies trekt over de invloed van de elementen op het energiesysteem.
“Er is behoefte aan mensen die een stap verder willen zetten als energiemanager, die organisaties future-proof willen maken. Ik draag graag een steentje bij aan de energietransitie van Nederland.”
Mark Overdijk
Consultant Energy Transition Royal HaskoningDHV
Als Consultant Energy Transition bij Royal Haskoning helpt Mark zijn opdrachtgevers met het verduurzamen van gebouwen. Eerder rondde hij de opleiding Sustainable Energy Technology aan de TU Eindhoven af en deed ervaring op als EPA-W adviseur.
Nog geen 10 jaar geleden was duurzaamheid in de bouwsector geen gemeengoed. Hoe anders is het nu. Verduurzamen is een businesscase geworden. Het levert wel degelijk iets op; een lagere energierekening, verbeterd comfort of groene reclame.
Als energieadviseur helpt Mark zijn opdrachtgevers met het verduurzamen van hun gebouwen. Dit begint bij het inzichtelijk maken waar de energie naartoe gaat om zo te bepalen hoe deze energie bespaard en/of fossielvrij gemaakt kan worden. In de module ‘Techniek’ verzorgt Mark colleges over de fysische eigenschappen van een gebouw.
“We zullen de komende jaren ontzettend veel werk hebben aan de energietransitie. Dus hoe meer mensen hier kennis van hebben en er aan kunnen bijdragen, hoe beter!”
Na deze opleiding
Na succesvolle afronding van de opleiding Integraal Manager Energietransitie ben je goed voorbereid om je carrière naar een hoger niveau te tillen. Je kunt nieuwe uitdagingen aangaan, innovatieve projecten leiden en een sturende rol spelen in de energietransitie in de gebouwde omgeving.
Je hebt kennis en vaardigheden om de drijvende kracht te zijn achter de energietransitie. Problemen benader je vanuit meerdere invalshoeken. Je combineert expertise in installatietechniek, bouwkunde en data-analytics en weet effectief en met mandaat verandering te brengen in de gebouwde omgeving. Je hebt inzicht in en begrip van de belangen van stakeholders. Als volwaardig gesprekspartner voor overheden, specialisten, toeleveranciers en partners, geef je sturing, adviseer je en organiseer je.
Na afronding van deze opleiding ben je als projectleider of -manager beter in staat om energietransitieprojecten binnen de gebouwde omgeving vorm te geven. Als vastgoedbeheerder of -manager vergroot je je expertise om de woningvoorraad te verduurzamen. Energiemanagers en -adviseurs weten organisaties mee te nemen naar een meer duurzame toekomst en kunnen organisaties beter ondersteunen om ambitieuze doelstellingen voor energietransitie te behalen. Ook beleidsmedewerkers van overheden dragen effectiever bij aan het realiseren van doelstellingen.
De opleiding is bij Stichting Post Hoger Beroeps Onderwijs Nederland (onderdeel CPION) als post-hbo-opleidingen geregistreerd als officiële Registeropleiding. Kandidaten die de opleiding Integraal Manager Energietransitie succesvol hebben doorlopen krijgen een post-hbo-diploma van Stichting Post HBO Nederland.
Overige informatie
De cursus Integraal Manager Energietransitie kost € 7.000, vrij van btw. Hier zijn de lesmaterialen bij inbegrepen. Eventuele parkeerkosten zijn exclusief.
GELUK (Gezonde Duurzame Leefomgeving Utrecht Kennisconsortium) is een nieuw samenwerkingsverband van onderwijsinstellingen en bedrijven dat de komende vier jaar in de provincie Utrecht de transitie naar een gezonde en duurzame leefomgeving een slinger geeft. Hogeschool Utrecht maakt deel uit van dit samenwerkingsverband en heeft met deze opleiding Integraal Manager Energietransitie de lead genomen in de ontwikkeling van toekomstgericht onderwijsaanbod. Meer lezen? Bezoek de website Wij Zijn GeLUK.
Waarom Integraal Manager Energietransitie bij de HU?
-
Kies voor een erkend diploma
Met het post-hbo diploma kun je doorgroeien in je vakgebied én je maatschappelijke impact vergroten.
-
Pas je kennis meteen toe
Werk aan je eigen praktijkcase. Pas de kennis en vaardigheden die je opdoet toe in een project dat voor jou relevant is.
-
Docenten uit de praktijk
Docenten met theoretische kennis, maar ook diepgaand begrip van de praktijk. Gedreven om jou te helpen groeien in dit dynamische vakgebied.
Opleidingsadviseur Lenneke geeft antwoord op enkele veelvoorkomende vragen
Lenneke Kok is als opleidingsadviseur nauw betrokken bij de post-hbo-opleiding Integraal Manager Energietransitie die in februari 2025 zijn tweede jaar ingaat. Zij geeft in dit artikel antwoord op enkele veelvoorkomende vragen.
Voor wie is de opleiding interessant?
"De post-hbo-opleiding Integraal Manager Energietransitie is er voor mensen die een actieve rol willen spelen in de energietransitie. Een functie van de toekomst, maar we hebben deze mensen morgen al nodig.
De opleiding is er voor onder meer projectleiders van duurzaamheidsprojecten, energieadviseurs, vastgoedbeheerders die duurzaam bouwen & onderhouden en beleidsmedewerkers van de (semi-)overheid. Deze verschillende ervaringen en perspectieven verrijkt de discussies en zorgt voor een bredere en diepere leerervaring. Iedereen profiteert van de gedeelde kennis en praktijkvoorbeelden."
Hoe is de opleiding ontstaan en wat is het doel?
"De opleiding is ontstaan vanuit een vraag uit markt en ontwikkeld in nauwe samenwerking met diezelfde markt. Vanuit het kennisconsortium Gezonde Leefomgeving Utrecht GeLUK heeft ook het Centre of Expertise - Smart Sustainable Cities bijgedragen aan de ontwikkeling van deze opleiding. Doel van de opleiding is de energietransitie in de gebouwde leefomgeving verder versnellen."
Wat kan ik verwachten van het programma?
“Je krijgt een jaar lang elke woensdagmiddag les. Het programma bestaat uit de modules techniek, data analytics, license to operate en leiderschap in de energietransitie. De kennis en vaardigheden in deze modules pas je integraal toe op een eigen praktijkcase. We besteden ruime aandacht aan de skills die je nodig hebt om verandering te realiseren.”
Waarom juist nu deze opleiding?
“Zekerheid van energielevering voor bijvoorbeeld het verwarmen en koelen van gebouwen en het waarborgen van de continuïteit van processen is cruciaal. We gaan steeds vaker over naar een mix van duurzame en niet-duurzame energiebronnen. De uitdaging ligt in het effectief beheren van deze diversiteit aan bronnen. Ook moeten we ervoor zorgen dat we steeds minder afhankelijk worden van fossiele energie. Daarnaast is netcongestie is een steeds groter probleem. Dat daagt ons uit om creatief om te gaan met de beschikbare ruimte.
Dit zijn slechts enkele van de uitdagingen waar een energietransitiemanager mee te maken krijgt. Deze opleiding bereid je voor op deze en andere vraagstukken.”
Is je interesse gewekt? Of wil je eerst meer weten?
Mail dan met Lenneke: lenneke.kok@hu.nl.
"Ik vind een opleiding die zoveel biedt aan direct toepasbare kennis een echte aanrader"
Op woensdag vinden de lessen plaats van de post-hbo opleiding Integraal Manager Energietransitie en is Arjan Bertelink te vinden in de schoolbanken van Hogeschool Utrecht aan de Koningsbergerstraat in Utrecht.
“Ik was al langer op zoek naar een opleiding die mij een bredere kijk op de energietransitie zou geven én bij voorkeur niet langer dan een jaar zou duren. We zijn halverwege het jaar en ik vind het een opleiding die zoveel biedt aan direct toepasbare kennis in een overzichtelijke periode een echte aanrader."
Arjan werkt als Commercieel Manager bij SGS Search en zet zijn kennis in in gesprekken met opdrachtgevers. “Ik merk dat ik andere vragen stel, vanuit een breder perspectief kijk naar vraagstukken en oplossingen in de gebouwde omgeving. Dan gaat het bijvoorbeeld over energie besparen, circulair bouwen en hoe je hernieuwbare energie kunt opwekken.”
“Het vak fysische eigenschappen van een gebouw springt er voor mij uit. Heel praktisch rekenen en het beoordelen van voordelen - maar ook risico’s - bij de implementatie van energiebesparende maatregelen. Met de begeleiding van enthousiaste en zeer kundige docenten, uit de praktijk.
En voor iemand met een technische achtergrond was het vak Transitiemanagement voor mij (deels) nieuw. Met dit vak duik je in bedrijfsprocessen, bedrijfsvoering en probleemoplossing. Patrick Kooij is niet alleen goed in zijn vakgebied, maar ook een didactisch goede docent.”
Tip! “Besef dat je er - met het volgen van colleges - niet alles uithaalt. Geniet niet alleen van de klassikale momenten maar ook van de momenten dat je in je dagelijks werk met de leerstof bezig bent!”
