Hoeveel water verbruikt een olifant? Studenten promoten waterbesparing

Diergaarde Blijdorp is een moderne dierentuin met veel aandacht voor educatie en natuurbehoud. “We hebben een aantal educatieve middelen met duurzaamheid als speerpunt”, vertelt Astrid Kortekaas, Manager Natuurbehoud, Educatie en Onderzoek. Met 1,5 miljoen bezoekers per jaar kan de dierentuin veel mensen bereiken. “Voor veel Rotterdammers is dit hun achtertuin.” Samenwerking met TU Delft leidde tot een bijzonder project: grootschalige opvang en hergebruik van regenwater onder het plein bij de oude ingang.

Negenduizend badkuipen met water kan deze waterbuffer bevatten, volgens Lindsey Schwidder van TU Delft, werkzaam voor het Valorisatieprogramma Deltatechnologie & Water (VPdelta). Het uitgestrekte terrein van de diergaarde is een ideale proeftuin voor innovaties. Welke uitdagingen gaat het om? “Afvalwater kwam direct in het Rotterdamse watersysteem terecht. En bijvoorbeeld de hokken van de olifanten werden schoongemaakt met drinkwater.” Genoeg reden om de handen ineen te slaan voor een duurzamere diergaarde.

Hoe kwamen de partners terecht bij Hogeschool Utrecht? “We zochten naar een manier om het waterbewustzijn te vergroten”, legt Lindsey uit. “De waterbuffer onder het plein vangt veel water op maar is voor het publiek onzichtbaar.” Als gastdocent was ze al in Utrecht geweest. Een project met studenten van CMD maakte haar enthousiast: “Ik was onder de indruk van hun professionaliteit. We kregen een heel pakket aan bruikbaar materiaal, met mooie posters, een website en zelfs een video.” Voor Blijdorp zocht ze daarom opnieuw contact met de HU.

Drie inmiddels derdejaars studenten van de opleiding pakten de handschoen op: Tom Sieben, Just van der Wal en Lukas Heijnen. Bij het vak Studio Design werd hun klas verdeeld over twee projecten. “De ene helft voor het ene project, de andere helft voor Blijdorp”, vertelt Lukas. Of ze vaker te maken hadden met het thema duurzaamheid? Tom: “Jazeker, bij Studio Design wordt altijd wel gekeken naar een duurzame opdrachtgever.” “Anno 2021 kan je eigenlijk niet meer komen met iets wat niet duurzaam en milieuvriendelijk is”, vult Just aan.

Extra bijzonderheid bij de opdracht van Lindsey: “Het is echt bedoeld voor kinderen en gezinnen. Dus het moet wel leuk zijn.” De studenten gingen te werk volgens de scrum methode. “We trokken sprints van een week en kwamen met concepten die we direct aan de opdrachtgever voorlegden”, legt Tom uit. “Lindsey zorgde voor de verbinding met Blijdorp”, geeft Just aan. Uiteindelijk volgde een presentatie van hun idee tijdens een meeting in de Haaienzaal van de diergaarde, waarbij ook Gemeente Rotterdam en Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard aanwezig waren. “Het was wel bijzonder dat ons idee werd uitgekozen.”

Astrid was verrast door het educatief project van de studenten: “Het is een soort quiz, waarmee bezoekers kunnen nagaan of ze aan waterbesparing doen. Verspil je water als een olifant of ben je zuinig als een otter?” Ontwerpbureau ‘Peerdrops’ voerde het ontwerp van de ‘watermachine’ uit. “Hij staat al in de dierentuin”, benadrukt Lukas, “Het is een fysieke installatie waar bezoekers op af kunnen stappen.” Een mooie publieksvriendelijke aanvulling op de waterbuffer onder het plein.

Waterbesparing, verduurzaming: zonder goede communicatie kom je er niet. Studenten van de opleiding CMD vormden een belangrijke schakel in de samenwerking met TU Delft en Diergaarde Blijdorp. Lindsey: “Elke keer als we iets zichtbaar moeten maken, denk ik: even met Utrecht bellen.”

Tekst: Hans Zijlstra