Expertiseteam HU doet promotie- en praktijkgericht onderzoek naar afasie

Hogeschool Utrecht heeft hart voor afasie; ofwel voor mensen met een niet-aangeboren taalstoornis. Je wist vast dat we logopedisten opleiden en dat je bij Hogeschool Utrecht terecht kan voor een post-hbo-opleiding op het gebied van afasie. Maar wist je dat onze hogeschool óók praktijkgericht onderzoek doet naar afasie?

Hogeschool Utrecht onderzoekt het verbeteren van de communicatieve participatie en levenskwaliteit van mensen met afasie. Dat doen wij samen met mensen met afasie én hun naasten. We richten ons daarbij in het bijzonder op de behoeften van mensen met afasie en kansengelijkheid; hoe kan je toch meedoen in een maatschappij waar taal overal voor nodig is. Er lopen verschillende promotie- en praktijkgerichte onderzoeken. Hierbij een impressie.

Afasie heeft (grote) impact op het dagelijks leven van mensen die deze taalstoornis overhouden aan een beroerte, en op hun naasten. Het doel van het onderzoeksproject CommuniCare is om de communicatie tussen personen met afasie, naasten en zorgprofessionals te verbeteren. CommuniCare richt zich met interventies op het toegankelijker maken van informatie. Een voorbeeld hiervan is het verbeteren van de gesprekstechnieken van artsen, het aanpassen van bewegwijzering in ziekenhuizen of het scholen van vrijwilligers.

Maren van Rijssen is gepromoveerd op de ontwikkeling en evaluatie van CommuniCare: "Als zorgverlener hebben we de plicht om informatie toegankelijk te maken voor de patiënt, en sámen met de patiënt de behandeling in te richten. CommuniCare helpt zorgverleners om communicatietechnieken te gebruiken, zodat dit óók met mensen met afasie lukt", aldus Maren. Lees hier meer over CommuniCare.

Wat is de impact van afasie volgens mensen die het hebben? Waar lopen mensen die moeite hebben met communicatie in het dagelijks leven tegenaan? Docent en onderzoeker logopedie Nicole ter Wal promoveert op dit onderwerp. Ze ontwikkelt een vragenlijst die meet wat iemand moeilijk vindt in het dagelijks leven door zijn of haar communicatieproblemen. Deze vragenlijst geeft de persoon inzicht in wat goed gaat en wat nog lastig is. Zo kunnen de logopedist en patiënt samen bepalen waar de behandeling zich op moet richten. Nicole: “Deze vragenlijst wordt gebruikt door en voor mensen die moeite hebben met communicatie. Ook voor mensen met afasie. We werken nu aan een afasievriendelijke versie, uiteraard samen met mensen met afasie.”

Meedoen aan dit onderzoek?
Wil je meedoen met dit onderzoek? Neem dan contact op met Nicole ter Wal via nicole.terwal@hu.nl.

Na een beroerte revalideren veel mensen in een zorginstelling. Het is dan belangrijk goed te inventariseren welke hulpvragen de patiënt heeft. Want waar willen mensen met afasie tijdens hun revalidatietraject aan werken? Welke doelen hebben zij? Om hierover samen het gesprek te kunnen voeren, ontwikkelde Evelijn Raven een instrument waarmee het mogelijk is de dagelijkse activiteiten te inventariseren.

In Nederland is het vaak de ergotherapeut die deze hulpvragen inventariseert. Iemand die afasie heeft, kan echter niet zo makkelijk vertellen wat hij wil oefenen. Daarom heeft Evelijn Raven onderzocht wat ergotherapeuten nodig hebben om het gesprek over de hulpvraag met de persoon met afasie goed te kunnen voeren. Op basis van de uitkomsten heeft Evelijn met studenten logopedie van Hogeschool Utrecht materialen ontwikkeld. De materiaalset ‘Hulpvraag Uitvragen: Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen’ (HU-ADL) is door het werkveld geprobeerd en geëvalueerd. Momenteel zoekt Evelijn een uitgever.

Meer weten over HU-ADL?
Neem dan contact op met Evelijn Raven-Takken via evelijn.raven@hu.nl.

Niet op een woord kunnen komen, ‘het ligt op het puntje van je tong’; we hebben het allemaal weleens. Maar bij mensen met afasie is dit in elk gesprek een worsteling. Dr. Lizet van Ewijk, associate lector bij het lectoraat logopedie en hogeschoolhoofddocent taal- en communicatiestoornissen bij volwassenen (met name afasie), ontwikkelt instrumentarium voor logopedisten, zoals de Nederlandse Benoemtest. Met deze test kan heel snel in kaart worden gebracht of er een woordvindstoornis is bij afasie.

Een positieve bijdrage leveren aan het leven van afasiepatiënten, dat is het doel van Hogeschool Utrecht. Daarom werken we intensief samen met mensen die zelf afasie hebben en hun naasten. Ook werken we samen met tal van partners, zoals Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde (UMC Utrecht/Hoogstraat), de UU leerstoel Logopediewetenschap (promotor van Nicole ter Wal en Maren van Rijssen), alle partners in het CommuniCare-project, logopedisten en natuurlijk met studenten. Voorbeelden van programma’s waarin wij samenwerken zijn:

• Herziening Richtlijn Afasie, met de NVLF
• Kennisnetwerk CVA, Project 'Handreiking Eerstelijns Herstelzorg Hersenletsel'
• Hersenletsel.nl; Posters Communicare zijn klaar!