In beweging voor een positieve topsportcultuur

Er gaat veel positiefs uit van topsport, maar soms gaat het mis. Daarom kondigde demissionair staatssecretaris Paul Blokhuis tijdens een debat over misstanden in de topsport dit jaar onderzoek naar de topsportcultuur aan. De pilot van het onderzoek gaat in januari van start met drie sporten: bij de Nederlandse Volleybalbond (Nevobo), IJshockey Nederland en de Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie (KNWU).

Het is voor het eerst dat in Nederland zo’n grootschalig en breed opgezet onderzoek naar de topsportcultuur wordt uitgevoerd, vertelt Froukje Smits, vanuit Hogeschool Utrecht betrokken bij het onderzoek. “We kijken naar zowel de negatieve als positieve elementen. De aanbevelingen moeten leiden tot effectieve en preventieve maatregelen voor het verder realiseren van een gezond en veilig topsportklimaat, nu en in de toekomst.” Alle betrokkenen worden in het onderzoek meegenomen, bijvoorbeeld sporters, trainers en coaches, ouders, bonden, clubs, overheden, sponsoren en NOC*NSF. Ook houden de onderzoekers rekening met de grote diversiteit aan sporten: individuele en teamsporten, binnen- en buitensporten, gehandicaptensport, wel/ niet jurysporten, wel/ niet contactsporten, winter- en zomersporten, etc. 

Guido Davio, algemeen directeur Nevobo, over het onderzoek: “Het is heel goed dat we met elkaar dit onderzoek doen en inzicht krijgen in wat we goed doen en wat we beter moeten doen om talenten op te leiden en topsporters te laten excelleren. Op die manier kunnen we blijven werken aan een duurzame topsportambitie van onze atleten en teams, zodat die op een positieve manier impact kunnen maken.”

Maurits Hendriks, technisch directeur NOC*NSF: “Topsport inspireert veel mensen en op vele manieren. Daar dragen de aansprekende prestaties van de topsporters natuurlijk het meest aan bij. Het is van groot belang dat we een topsportcultuur hebben waarin sporters zich verantwoord kunnen ontwikkelen om eervol te presteren. We weten ook dat het soms mis gaat. Goed dat er nu een breed wetenschappelijk onderzoek komt naar de topsportcultuur in Nederland met zowel aandacht voor de kracht van de topsport als voor situaties waar het niet goed is gegaan. Daardoor krijgen we een beter inzicht in de zo succesvolle Nederlandse topsportcultuur en ook waar het beter moet. Ik kijk met grote belangstelling uit naar de uiteindelijke uitkomsten van het onderzoek. We moeten nu vooral de onderzoekers de tijd en de ruimte geven om zich een goed en compleet beeld van de topsportcultuur in Nederland te vormen.”

Het lectoraat Duurzame Gemeenschappen doet meer onderzoek naar vraagstukken rondom sport. Zo was Froukje Smits betrokken bij het ontwikkelen van een training om het pedagogisch klimaat in de turntopsport te helpen verbeteren en doet ze onderzoek naar het betrekken van kwetsbare jongeren via actiesporten en sportieve ontmoetingen in het sociaal domein.