Lectoraat Duurzame Gemeenschappen: "Iedereen doet het beter in een verbindende context"

Na anderhalf jaar als waarnemend lector bij het lectoraat Participatie & Stedelijke Ontwikkeling, waarbij hij lector Nico de Vos verving, neemt Anton Boonen het stokje definitief over met een vernieuwde focus voor het lectoraat. “In de laatste jaren is de aandacht voor gemeenschappen steeds verder afgenomen en heeft de term zelfs een negatieve bijklank gekregen. Vereenzaming en groeiende maatschappelijke tegenstellingen zorgen ervoor dat mensen er steeds vaker alleen voor komen te staan in de huidige samenleving. Aandacht voor het belang van gemeenschappen, het verbonden voelen, vormt een belangrijke sleutel voor mensen om zich gezien en gehoord te voelen en zich te kunnen ontwikkelen. Daarom richten we ons vizier de komende lectoraatsperiode op deze thematiek: het ontwikkelen, versterken en verbinden van duurzame gemeenschappen.”

Uit onderzoek weten we dat denken en werken in gemeenschappen bijdraagt aan het verstevigen en veerkrachtiger maken van de sociale basis(infrastructuur) en het aanpakken en oplossen van complexe maatschappelijke vraagstukken. Voor personen, vooral diegenen in een kwetsbare positie,  biedt onderdeel uitmaken van een gemeenschap de kans om mee te kunnen doen in de samenleving. “Praktijkgericht onderzoek dat een bijdrage levert aan het verstevigen en veerkrachtiger maken van de sociale basis door aandacht te hebben voor de ontwikkeling van gemeenschappen is cruciaal om de complexe maatschappelijke vraagstukken die nu spelen het hoofd te kunnen bieden. Het draagt bij aan het verhogen van de kwaliteit van samenleven en het verminderen van de sociale ongelijkheid in de maatschappij”, stelt Boonen. “Het ontwikkelen en versterken van duurzame gemeenschappen is naar mijn mening geen individuele aangelegenheid maar vraagt om verbinding tussen mensen onderling en hun omgeving.”

Verbinding wordt het speerpunt voor het onderzoek binnen het lectoraat. “In ons onderzoek nemen we de perspectieven mee van professionals, de overheid en de inwoners. Daarbij richten we ons niet alleen op verbale communicatie, maar ook op het belang van kunst en cultuur en sport en bewegen in het ontwikkelen van duurzame gemeenschappen. We gaan daarnaast kennis ontwikkelen op het gebied van inter- en transdisciplinair samenwerken, met een cruciale en actieve rol voor de inwoner.”

Verbinding staat ook centraal in de wijze waarop het lectoraatsteam gaat werken. “Met mijn achtergrond als onderwijskundige zal het onderzoek altijd in verbinding staan met het opleidingsonderwijs van de HU en het leven lang leren en ontwikkelen in de beroepspraktijk. Het lectoraatsteam bestaat uit docent-onderzoekers die enerzijds als onderzoeker actief zijn in het lectoraat en anderzijds onderwijs geven en verzorgen bij één van onze opleidingen. Dat maakt ons een actief onderdeel van de HU-gemeenschap; in de verbinding tussen onderzoek en onderwijs. Naar buiten toe gaan we de relatie met onze strategische netwerkpartners in het sociale, pedagogische, educatieve én zorgdomein verder vorm geven.”

“Verbinding is ook wat we willen gaan bijdragen aan de expertisegebieden waar we bij de HU volop mee bezig zijn. Met ons lectoraat hoop ik een substantiële bijdrage te kunnen het leveren aan het samen van de expertisegebieden: samen duurzaam, samen gezond, samen digitaal en samen lerend. Welke betekenis geven we aan het woord samen? Wat vraagt het van ons om samen te werken? En hoe gaan we samen aan de slag op de vier thema’s? Ook hierbij is verbinding het sleutelwoord.”

Nico de Vos blijft als bijzonder lector verbonden aan het lectoraat Duurzame Gemeenschappen, met een focus op de toepassingsgebieden sport en bewegen en kunst en cultuur: “Verbondenheid is een kernwaarde van dit lectoraat. Verbondenheid met jezelf, de medemens en de aarde. Met alles wat erop leeft en waar we deel van uitmaken. Het lectoraat richt zich op het bijdragen aan de verbondenheid tussen mensen onderling, aan duurzame gemeenschappen. Maar neemt de beide andere niveaus daar zeker in mee."