Te hoge werkdruk, te weinig innovatie en scherpe tweedeling in de fysiotherapie

De Nederlandse gezondheidszorg ondergaat naar verwachting door het recent afgesloten Integraal Zorg Akkoord een grote transitie. Zowel vakinhoudelijk als bedrijfsmatig worden zorgondernemers gevraagd te innoveren. Echter, ontbreekt het aan inzicht of zorgondernemers deze transitie binnen de huidige gereguleerde gezondheidzorgmarkt kunnen waarmaken. Op dit moment wordt door de beroepsgroep vooral data over patiënten, behandeleffecten en – kwaliteit verzameld, maar nauwelijks over bedrijfsmatige aspecten. Het CBS verzamelt data van bedrijven vanaf 5 medewerkers. Terwijl ongeveer 60% van de eerstelijns fysiotherapiepraktijken  minder dan 5 medewerkers in dienst heeft en dus niet wordt bekeken.

Rutger IJntema vertelt: “naast de vakinhoudelijke kwaliteitsmonitoring is het van belang om de bedrijfsmatige kant van de fysiotherapiepraktijken te monitoren. Daarbij zijn realistische beslissingen op basis van data nodig. Een gezonde bedrijfsvoering draagt namelijk potentieel bij aan het verbeteren van behandelkwaliteit en het helpen patiënten gezond te maken.”

Binnen de Kleinbedrijf Index fysiotherapie komt naar voren dat 87% van de omzet (traditioneel) voortkomt uit zorgverzekeringscontracten. De sector heeft zich daarrmee veel te afhankelijk gemaakt van vergoedingen van verzekeraars. “Grofweg de helft van de praktijken – waarin meerdere fysiotherapeuten actief zijn - kunnen daarbij niet vanuit eigen financiële middelen vernieuwen. De marges en het eigen vermogen zijn daarvoor eenvoudig weg te laag. Meer dan de helft van de fysiotherapiepraktijken investeert minder dan 5% in innovatie, dat is minder dan in andere sectoren. Dit heeft mogelijk grote gevolgen voor het kunnen bijdragen aan transities in de gezondheidszorg zoals bijvoorbeeld het Integraal Zorg Akkoord,” aldus IJntema.

De verwachting dat men de komende tijd meer gaat investeren is laag, net zoals dat geldt voor andere mkb’ers. Het lijkt er verder op dat een ondernemende houding om aanvullende en nieuwe diensten te ontwikkelen – buiten het verzekeringssysteem om – bij veel praktijkeigenaren ontbreekt. Bovendien geeft 40% van de sector geeft een stress-score aan die geassocieerd wordt met een burn-out, tegen 21% bij de overige mkb-sectoren. Daarmee lijkt de werkdruk te hoog bij fysiotherapiepraktijken.

“Deze KBI Fysio is gebaseerd op antwoorden die zijn gegeven door fysiotherapiepraktijkeigenaren. Neemt niet weg dat de resultaten ook besproken kunnen worden met de fysiotherapeuten die werkzaam zijn binnen een praktijk. Dit kan leiden tot groter draagvlak binnen het team voor keuzes die een praktijk richting de toekomt gaat maken,” vertelt IJntema

“We hebben zo’n mooi vak. Er liggen veel kansen in samenwerking met de zorgverzekeraar. Momenteel is de fysiotherapiesector nog te afhankelijk van hen als de betalende partij. Ook liggen er kansen in samenwerking met andere belangrijke partners zoals een gemeente, bedrijven, sportclubs enzovoort. Maak werk van waardegedreven samenwerking met lokale en regionale partners terwijl je financieel gezond blijft, goede behandelkwaliteit levert en tevreden patiënten genereert.”

De Kleinbedrijf index fysio verzamelt, analyseert en rapporteert hoe het gaat met eerstelijns praktijken in de fysiotherapiesector vanuit een zorgondernemer perspectief. Deze praktijken zijn voor meer dan 95% kleinbedrijven (<50 medewerkers). Een vergelijk is gemaakt tussen de fysiotherapie sector en het overige kleinbedrijf met personeel in Nederland.

Veel fysiotherapiepraktijken in Nederland doen mee met de Kleinbedrijf index. Keurmerk Fysiotherapie en Hogeschool Utrecht zijn de initiatiefnemers van deze index. Dit initiatief wordt breed ondersteund door het Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie, de Werkgeversvereniging Fysiotherapie en het Innovatie Platform Fysiotherapie.

Bekijk het gehele rapport. Voor meer informatie neem contact op met Rutger IJntema: rutger.ijntema@hu.nl