‘Wettelijke erkenning gebarentaal belangrijke stap: nu de uitvoering nog’

“Ik ben blij met deze nieuwe wet. Vaak zie je bij erkenning van gebarentalen dat de wet louter symbolisch blijft, zeker als er in de praktijk al veel geregeld is (zoals in Nederland het geval is). Deze wet is een uitzondering op die regel. Er zijn concreet dingen geregeld: de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties moet actief beleid voeren dat erop is gericht het gebruik van NGT te bevorderen. Over het gevoerde beleid moet de minister jaarlijks rapporteren aan de Tweede Kamer. Ook voorziet de wet in de oprichting van een adviescollege dat de minister adviseert over het te voeren beleid.”

“Als alles goed wordt geïmplementeerd, kan het een succes worden. Uit onderzoek blijkt echter dat het daar nou juist vaak mis gaat. Daarom is deze juridische erkenning ook zo belangrijk. Maatschappelijke en politieke erkenning van NGT hadden we al steeds meer, getuige ook de consequente inzet van tolken bij de coronapersconferenties, maar nu is er ook een instrument om die erkenning om te zetten in daden.”

“Als de wet goed wordt uitgevoerd, blijven er de komende jaren ook veel goed opgeleide tolken NGT nodig. Het kan bijvoorbeeld ook zomaar dat NGT een keuzevak wordt in het basis of voortgezet onderwijs. Hogeschool Utrecht is al jaren warm pleitbezorger van de erkenning van NGT en de enige instelling die tolken NGT opleidt, docenten NGT opleidt en een master Deaf Studies aanbiedt. Vanuit het lectoraat wordt daarnaast toegepast en praktijkgericht onderzoek verricht naar NGT en dovenstudies. We gaan de implementatie van de wet en het effect ervan nauwlettend in de gaten houden en bestuderen.”

“Concreet wordt de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verplicht om het gebruik van NGT actief te bevorderen bij openbare toespraken van het kabinet, in bestuurlijk verkeer en in het rechtsverkeer. Denk aan de wekelijkse persconferentie van de Minister-President op vrijdag na de ministerraad en het gesprek met de Minister-President dat iedere vrijdagavond op TV wordt uitgezonden. Uiteraard is het ook van belang dat crisiscommunicatie, zoals communicatie over corona, onverminderd live naar NGT wordt getolkt. Bestuurlijk verkeer gaat over alle directe communicatie tussen overheid en burgers. Denk daarbij aan de mogelijkheid om NGT te kunnen gebruiken bij de afdeling Burgerzaken van een gemeente of provincie. Voor het rechtsverkeer kan de erkenning betekenen dat een eed, gelofte of bevestiging in NGT kan worden afgelegd. Ook bestaat de mogelijkheid om verhoren in strafzaken en civiele zaken in NGT te verrichten.”

Dr. Maartje De Meulder is gepromoveerd op de wettelijke erkenning van gebarentalen en is coauteur van een boek over het onderwerp. In de Memorie van Toelichting bij de wet wordt verwezen naar twee publicaties van Maartje.