AI: bron van inspiratie en drijfveer voor digitalisering

"Net als overal doet de snelle opmars van generatieve AI wel wat stof opwaaien in het Utrechtse bedrijfsleven", zegt Annet Kloprogge, business developer van het ecosysteem New Digital Society. Haar collega Frédérique Zonnevylle, projectmanager van de AI HUB Midden-Nederland (één van de projecten waar ROM en HU in samenwerken) voegt eraan toe: "Maar het is ook goed je te realiseren dat niet iedereen een AI-expert hoeft te worden. Voor verreweg de meesten geldt dat je vooral expert moet blijven in je eigen vak, waarbij je eventueel AI kunt benutten. Juist die vakinhoudelijke kennis is van grote waarde om zinvolle toepassingen van AI-tools in te zetten. Zo is er is al grote winst te behalen met relatief kleinschalige aanpassingen van dagelijkse werkprocessen. Ons advies: begin gewoon, hou het klein, ga experimenteren en doe ervaring op."

De snelle opkomst van AI is voor veel organisaties niet alleen een bron van inspiratie, maar ook een extra impuls om breder te digitaliseren. Frédérique: "We zien dat ondernemers nu aan de slag gaan met digitale vaardigheden, ERP-systemen en data-ordening. Eigenlijk krijgt de hele digitale transitie een boost, wat een opmaat kan vormen naar toekomstige AI-toepassingen."

Wat gebeurt er dan met AI in het Utrechtse achterhoofd? Dat vertelt Annet: "We merken dat veel organisaties hun processen opnieuw bekijken. Vanuit ChatGPT is het bijvoorbeeld een kleine denkstap naar een eigen chatbot. Dat idee gaat in veel Utrechtse organisaties rond, ze vragen zich af hoe zo’n bot kan helpen bij het afhandelen van inkomende vragen." Frédérique: "In de maakindustrie – aan de westzijde van onze regio – bekijken ze of ze met sensoren en AI hun machinepark efficiënter kunnen beheren. Zo gaan er in veel organisaties allerlei proefballonnetjes op."

Het zijn vrij basale, maar wel realistische toepassingen van AI waar het bedrijfsleven aan denkt. Maar zo lopen organisaties ook tegen heel basale, maar wezenlijke drempels op. Frédérique licht dat toe: "Veel organisaties ontbreekt het aan menskracht, kennis en tijd, zowel om zich te verdiepen in wetgeving uit Nederland en de EU als om een AI-toepassing te ontwikkelen. Daarnaast zijn er weliswaar stimulerende subsidies, vouchers en regelingen beschikbaar, maar dan moet je wel eerst je vraag helder hebben."

Tot slot maakt Annet de brug naar het onderwijs en de ethische kant van AI: "De drempels die ondernemers nu ervaren, dát is precies waar het onderwijs kan bijdragen. Door professionals op te leiden die overzien hoe zo’n AI-innovatietraject eruitziet en een businesscase kunnen bouwen. Talent dat makkelijk nieuwe technologie verkent en de mogelijkheden voor bedrijfsvoering ziet. Bovendien is de Utrechtse regio van oudsher sterk in sociale vraagstukken. Hier hebben we kennis van de leefomgeving, de samenleving, gezondheid. En ook in ICT is onze regio sterk. Het ligt dan ook voor de hand dat onze regio en haar kennisinstituten een leidende rol innemen in de ethische aspecten rond AI. En helder maakt welke valkuilen en kansen er zijn."

Gelukkig zien we dat Hogeschool Utrecht op precies dit gebied goed op weg is. Data en AI zijn steeds meer verweven in onze opleidingen. En ook zijn we nauw betrokken bij het Utrechtse ecosysteem, bijvoorbeeld via de MKB Werkplaats, de AI Hub Midden Nederland en met de EDIH Digital HUB Noord-West die stuk voor stuk ondernemers helpen met digitale vraagstukken. Juist zulke verbindingen tussen onderwijs en het bedrijfsleven zijn voor ons erg waardevol.