HU in City Deal: impuls aan circulair en conceptueel bouwen

Nederland streeft naar een volledig circulaire economie in 2050, waarbij in 2030 ons primaire grondstofgebruik al met de helft is afgenomen. Bovendien dient de CO2-uitstoot in 2030 met 49 procent te zijn gedaald ten opzichte van 1990. Tegelijkertijd kent ons land een enorme bouwopgave: de komende jaren moet een miljoen woningen gerealiseerd worden om aan de vraag naar woonruimte te kunnen voldoen.

Deze twee opgaven kunnen elkaar versterken als ze in samenhang worden opgepakt. Doordat de bouwsector 40% van alle grondstoffen verbruikt en 40% van de nationale CO2-uitstoot veroorzaakt, is door slim circulair en conceptueel bouwen duurzaamheidswinst te behalen, zonder dat dit ten koste hoeft te gaan van het bouwtempo of de betaalbaarheid van woningen. Sterker nog, het bouwtempo kan omhooggaan terwijl de klimaatambities versneld gehaald worden. Hogeschool Utrecht slaat daarom samen met een aantal steden (waaronder Utrecht en Amersfoort), provincies, private partijen en kennisinstellingen (waaronder Universiteit Utrecht) en het Rijk de handen ineen om de gezamenlijke ambities kracht bij te zetten in de City Deal Circulair en Conceptueel Bouwen.

We gaan van de bouwsector een drijvende kracht maken voor de circulaire economie. Dat is de ambitie van de partners in de City Deal, die op 17 december van start is gegaan. De komende jaren zal veel moeten veranderen in de manier waarop en de materialen waarméé we bouwen. De City Deal wil laten zien dat circulair en conceptueel bouwen kunnen bijdragen aan de betaalbaarheid en de voortgang van de bouwopgave, mede door het grote aantal innovaties in bouwproducten en -processen die deze deal met zich mee brengt. Gezamenlijk gaan de partners aan de slag met verschillende bouwsystemen, waarbij demontabel en biobased bouwen centraal staan. Er wordt ook gezocht naar nieuwe waarderingsmethoden om circulair en demontabel bouwen betaalbaar en financierbaar te maken. Door de brede vertegenwoordiging van partijen in de deal, worden individuele ambities vertaald in gezamenlijke doelen en projecten. Zo draagt de bouwsector bij aan de circulaire economie en dragen innovatie en duurzame bouwtechnieken bij aan een waardevolle gebouwvoorraad.

Kennisinstellingen als Hogeschool Utrecht hebben een belangrijke rol voor het leren en kennis delen in dit samenwerkingsverband, bijvoorbeeld bij het evalueren van projecten in de City Deal. Waar mogelijk sluiten zij met onderzoek aan op de bovengenoemde thema’s van de City Deal. De City Deal Circulair en Conceptueel Bouwen draagt zo met onderzoek, kennisdeling en duurzame bouw bij aan de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties. “Als opleider van de professionals van morgen zien wij het als hogeschool als onze plicht om bij te dragen aan de duurzame doelen van de VN”, aldus HU-collegelid Tineke Zweed. “Ons partnerschap in de City Deal Circulair en Conceptueel Bouwen past dus goed bij de HU. Wij nemen hierin graag onze verantwoordelijkheid, als kennisinstelling maar ook als verbindende partij tussen studenten, onderwijs, beroepspraktijk en regionale overheden.”

Binnen de HU wordt al volop gewerkt aan projecten die bijdragen aan de City Deal, vaak al met partners binnen de City Deal. Per onderdeel uit de City Deal gaat het om de volgende projecten:

Biobased bouwen

• Bio-Iso. Biobased isolatiematerialen: bouwfysica, duurzaamheid en toegevoegde waarde. HU onderzoekt de lisdodde toepassing. Mieke Oostra, Lectoraat Nieuwe energie in de stad. Raak MKB project, getrokken door Hogeschool Zeeland. 
• Transitie naar circulair houtgebruik. Evert Jan Velzing, Lectoraat Building Future Cities. Kiem project, met partners: Buurjongens, Buurman Utrecht, Gemeente Amersfoort, Gemeente Utrecht.

Geïndustrialiseerd conceptueel bouwen

• Future Factory. Lectoraat Nieuwe Energie in de Stad, contactpersoon Rogier Laterveer. Het Future Factory consortium, waar HU deel van uitmaakt, bestaat uit ervaren partijen die zich realiseren dat de 200.000 woningrenovaties per jaar die in het klimaatakkoord beoogt worden een enorme innovatie opgave met zich mee brengt. Het consortia bevat de meest succesvolle producenten/leveranciers van diepe renovatie proposities in Nederland die weten wat het betekent om te industrialiseren en te digitaliseren.
• Wonen 3.0. CoE Smart Sustainable Cities, Nadia Verdeyen. Circulair en conceptueel bouwen: Solar Decathlon 2017 (Denver House, nu op het USP) en 2020 Celcius huis, in samenwerking met transitielab de Hoef in Amersfoort. 
• Longitudinaal onderzoek circulaire bedrijfsmodellen in Logistiek. Pascal Ravesteijn, Procesinnovatie en informatiesystemen.

Waarderings en financieringsmodellen

• Reduces. Evert Jan Velzing, verbonden aan Lectoraat Building Future Cities. Interreg project, getrokken door Carpe partner TUAS in Finland. 
• Werkspoorkwartier: Creatief Circulair Maakgebied. Evert Jan Velzing, Lectoraat Building Future Cities EFRO Kansen voor West.

Ook interessant in verband met de City Deal is de publicatie waar lector Mieke Oostra (Nieuwe Energie in de Stad) onlangs aan meewerkte in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Op 17 december is deze samenwerking tussen gemeenten, Rijk en marktpartijen van start gegaan. De deelnemende partijen onderstrepen het belang van deze samenwerking in een gezamenlijke video.

Tot 1 maart 2021 is er nog ruimte voor andere partijen om zich aan te sluiten bij deze City Deal.

Lees meer over deze City Deal op AgendaStad.nl.
Lees hier meer over City Deals.