Afscheid Annette Wind bij de HSR: “Het intermenselijke is onmisbaar voor goed bestuur”

Wat heeft je ooit bewogen bij de medezeggenschap te gaan?

“Ik ben docent geschiedenis bij Instituut Archimedes. Als docent zie je wat moeilijk is voor studenten, wat beter kan, waar meer aandacht voor nodig is. Als je die dingen wil realiseren, moet je bij de medezeggenschap zijn. Ook vind ik het belangrijk dat er in zo’n grote, maatschappelijke organisatie democratisch gekozen mensen zijn met invloed op het bestuur. Ik vind het mooi om daar zelf deel van uit te maken. Maar ik ben geen activistisch persoon. Ik ben een docent, gericht op studenten. Op hun welzijn, hun succes en – daar sterk mee verbonden – kansengelijkheid voor studenten. De mogelijkheid mij hiervoor in te zetten, is mijn belangrijkste drijfveer geweest.” 

Ben je toen meteen bij de HSR gegaan?

“Nee, Ik begon in de faculteitsraad en zat later nog even in de instituutsraad. Als voorzitter had ik regelmatig overleg met de HSR. Ik zag daardoor wat er zoal gebeurde op een hoger niveau, zaken waar ik graag invloed op wilde hebben. Daarom heb ik uiteindelijk de overstap gemaakt. Eerst twee jaar als lid van het dagelijks bestuur, daarna zes jaar als voorzitter. Het is interessant om zo dicht op het bestuur te zitten. Wat beweegt onze hogeschool, en hóe breng je zo’n grote organisatie, die toch een beetje een mammoettanker is, op een andere koers? Het was een hele mooie periode, maar het is ook goed het nu af te sluiten. Ik ben toe aan iets nieuws.”

Acht jaar, dat is twee jaar langer dan de maximale drie termijnen...

“Je hebt de mogelijkheid één extra termijn aan te vragen. Dat heb ik gedaan. Een reden daarvoor was de coronapandemie. Voor mij telde die tijd, thuis achter een scherm, niet helemaal voor vol mee – al hebben we het heel goed gedaan. Ik miste de interactie, het persoonlijke contact. Zo wilde ik mijn tijd bij de HSR liever niet afsluiten. Maar er was nog een reden om langer wilde blijven. Twee jaar geleden voelde een aantal zaken nog niet als afgerond. Zo stonden belangrijke onderwerpen op de planning, zoals een nieuwe, integrale visie op studentenwelzijn – een thema dat door corona nog eens extra belangrijk was geworden. Het vaststellen van deze visie, maar ook meedenken over hoe deze in de praktijk wordt gebracht, daar wilde ik mij nog graag voor inzetten.”

Hoe heb je het voorzitterschap invulling gegeven?

“Toen ik voorzitter werd, besloot ik veel energie te steken in een goede relatie met het bestuur. Een goede relatie brengt lucht in het proces. Als je gewoon grapjes bij de koffiemachine kunt blijven maken, zijn meningsverschillen makkelijker uit te spreken en op te lossen. En als je elkaar goed informeert, dilemma’s durft te benoemen en geen politieke spelletjes speelt, kan je samen veel bereiken. Natuurlijk zijn er meningsverschillen geweest, maar er was altijd het vertrouwen dat je het beste met elkaar en met de organisatie voor hebt.”

“Binnen de HSR was dat eigenlijk net zo. Toen ik voorzitter werd, was het gebruikelijk ter kennismaking een middag met elkaar door te brengen. We hebben dat verlengd naar twee dagen, in de jeugdherberg in Bunnik. Overdag onder begeleiding van een coach aan teambuilding werken en nadenken over wat je samen wil bereiken, en dan ’s avonds gewoon plezier hebben en kletsen. Dat heeft ons enorm geholpen. Doordat we elkaar echt hebben leren kennen, weet je wat iemand inspireert, belangrijk vindt of waar iemand juist moeite mee heeft. Als er dan eens stevige discussies ontstaan, is het makkelijker met elkaar in contact te blijven. Het intermenselijke is onmisbaar voor goed bestuur.”

Wat voor goede herinneringen bewaar je aan de HSR?

“Een van de leukste dingen vond ik het samenwerken met studenten. In de HSR zijn we allemaal collega’s, er is totale gelijkheid. Hun stem telt net zo zwaar als die van een medewerker. Studenten zijn daarbij meestal hele leuke collega’s, met een frisse kijk op zaken – en met hun eigen stokpaardjes, waar we maar beter naar kunnen luisteren. Hun lerende, onderzoekende en soms eigenwijze houding vind ik inspirerend. Studenten ontwikkelen zich enorm in de één of twee jaar dat ze in de HSR zitten. Ze leren leiderschap te vertonen, initiatief en verantwoordelijkheid nemen. De groei is echt opmerkelijk. En: niemand begrijpt beter dat het op een hogeschool ook om persoonlijke en sociale ontwikkeling gaat. Een goed voorbeeld daarvan is HUGS. Studenten hebben hun basisbeurs moeten inleveren voor investeringen in het onderwijs, met de kwaliteitsgelden. Dat onze studenten ervoor kozen dat geld grootschalig in te zetten op gemeenschapsvorming, vond ik heel mooi om te zien.”

Wat vind jij belangrijke verworvenheden uit jouw tijd bij de HSR?

“Ik ben trots op de aandacht die we op de HU hebben voor studentenwelzijn en studentsucces, vanuit een integrale aanpak, met aandacht voor stressmomenten, voor struikelblokken, voor de sociale binding. Studenten leidt je volgens mij niet alleen op voor een diploma, maar ook om klaar te zijn voor de maatschappij. Je moet aandacht hebben voor de student als mens. Jonge mensen, maar ook werkende deeltijders, hebben rust en ruimte nodig te wennen aan hun nieuwe studieomgeving. Om die reden heb ik het bindend studieadvies niet altijd wenselijk  gevonden. Ik vond het fijn mij bij de HSR te kunnen uitspreken voor de mogelijkheid voor onze opleidingen het bindend studieadvies af te schaffen en te verruilen voor een dringend studieadvies.”

Ik ben ook trots op de HSR zélf, op hoe medezeggenschap bij de HU is geregeld. We zijn daar best uniek in. Dat geldt ook voor de enorme inzet van de deelraden en opleidingscommissies en hoe we als medezeggenschap samenwerken, natuurlijk met de professionele ondersteuning van onze adviseurs van TAM. Je hoort bij andere onderwijsinstellingen nog wel eens dat mensen zich onvoldoende gehoord voelen. Bij ons niet. We worden als HSR serieus genomen en krijgen de ruimte om onze rol te pakken. Dat doet de HU echt goed.” 

Wat heb je als mindere momenten ervaren?

“Ik vond de coronatijd heel ingrijpend. Dat studenten het sociale contact met hun medestudenten moesten missen. Dat hun welzijn enorm achteruit ging. Dat ze niet mochten feesten en afstand moesten houden.”

“Op beleidsmatig niveau vond ik de discussie met het College van Bestuur over het nieuwe kader onderwijsarchitectuur heel pittig. Hier liepen de gesprekken echt vast. Terwijl we wel achter veel uitgangspunten van die architectuur stonden, zoals het werken met grotere eenheden om flexibeler onderwijs mogelijk te maken. We vonden de architectuur alleen te veel een blauwdruk, met te weinig ruimte voor opleidingen om eigen keuzes te maken. Uiteindelijk is het voorstel voor het kader van de onderwijsarchitectuur ingetrokken. Het is goed gekomen, maar moeilijk was het wel.” 

En nu heb je de HUgenotenprijs ontvangen...

“Een hele eer! Ik zie het ook als een blijk van waardering voor de hele medezeggenschap. Medezeggenschap is immers altijd iets dat je samen doet. Ik vind het mooi dat ik deze prijs ook heb ontvangen voor mijn andere werk, zoals het honoursonderwijs. Dat is zó belangrijk voor de ontplooiing van onze studenten. Annelies Riteco verricht daar geweldig werk.” 

En nu? Hoe ziet de toekomst er uit?

“Ik hoop dat er de komende tijd veel aandacht zal uitgaan naar het welzijn van onze medewerkers, naast dat van onze studenten. Uit metingen blijkt elke keer weer dat onze werkdruk te hoog is, daar moet wat gebeuren. Wellicht dat mijn beoogde opvolger dit gaat oppakken: Rinne Post, van de opleiding journalistiek. Een leuke, talentvolle student. Het is pas de eerste keer dat een student voorzitter wordt van de HSR. Een mooie ontwikkeling.”

“En ikzelf? In ons Instituut Archimedes loopt een project, Start Me Up, gericht op het goed in de opleiding laten landen van onze eerstejaars studenten. Ik vond dat altijd al een geweldig project en per ingang van 1 september ben ik er projectleider. Daarnaast blijf ik actief in het honoursonderwijs en zit ik in het Teaching & Learning Network, TLN. Ik hoef mij niet te vervelen.”