GAFT en Hogeschool Utrecht ontwikkelen vliegtuigbrandstof
Minke Noordermeer, docent-onderzoeker aan de HU, legt uit waarom het terugdringen van het gebruik fossiele brandstoffen belangrijk is, maar het uitstoten van CO₂ tegelijkertijd nog wel mogelijk is: “Een deel van de CO₂ op aarde is miljoenen jaren geleden onder de grond terechtgekomen, in de vorm van versteende planten- en dierenresten. Dat deel deed niet meer mee in de kringloop boven aarde. Hierdoor bleef in de lucht een hoeveelheid CO₂ over die een perfect klimaat voor mensen opleverde. Als er meer CO₂ uit ondergrondse bronnen in de bovengrondse atmosfeer terechtkomt, ontstaat er opwarming. Daarom is het belangrijk om de ondergrondse bronnen - de fossiele brandstoffen - daar te laten zitten. Met andere woorden: ga je CO₂ uitstoten en wil je dat duurzaam doen? Dan moet je zorgen dat deze CO₂ uit het huidige deel in de atmosfeer komt."
Bacteriën: een innovatieve oplossing
Marien de Jonge, medeoprichter van GAFT BV, werkt samen met de HU aan een baanbrekende vorm van kerosine, ook wel Sustainable Aviation Fuel (SAF) genoemd. “We zetten CO₂ uit de lucht om in voedingsstoffen, waarmee we micro-organismen laten groeien die vetten produceren. Vervolgens worden die vetten omgezet in SAF”, legt De Jonge uit. De CO₂ wordt in eerste instantie afgevangen bij fabrieken die een hoge uitstoot hebben. Uiteindelijk willen we ons primair richten op biogene CO₂ die bijvoorbeeld geproduceerd wordt in biovergisters.
Het proces biedt potentie om op te schalen, wat cruciaal is voor duurzame luchtvaart. “Opschalen van het proces om SAF te maken met vetten uit micro-organismen is eenvoudiger dan bijvoorbeeld met gebruikt frituurvet, een andere bron voor SAF die nu al in gebruik is. Er is hiervoor simpelweg te weinig frituurvet beschikbaar. De vetten uit micro-organismen zijn daarom een mooie aanvulling op de al bestaande methode om SAF te maken. Er is namelijk veel SAF nodig om duurzaam vliegen mogelijk te maken.
Grensverleggend onderzoek studenten
De samenwerking met GAFT biedt studenten volop kansen om betrokken te raken bij grensverleggend onderzoek waarmee we onze samenleving helpen verduurzamen. Ze doen waardevolle praktijkervaring op. Minke Noordermeer: “Het is belangrijk dat onze studenten aan innovatieve onderzoeksprojecten werken, omdat Chemie en Life Sciences vakgebieden zijn waar veel innovatie plaatsvindt. We willen hen zo goed mogelijk voor dat werkveld klaarstomen.” Daarnaast geeft het project de studenten de kans om bij te dragen aan een toekomst van duurzaam vliegen. “Het voelt goed om aan iets te werken dat écht verschil kan maken”, zegt chemie-student Bob de Reuver, die zelf meewerkte aan het project. Ronald Maas, medeoprichter van GAFT: "De chemici van morgen zitten vandaag in de klas. Door studenten tijdens hun studie te betrekken bij baanbrekende innovaties investeren we direct in hun ontwikkeling en toekomst. Als hun toekomstig werkgever heb ik immers belang bij een nieuwe generatie vakmensen die klaar staat om in te spelen op veranderingen en innovaties. Daarmee bouwen we niet alleen aan een gezonde, toekomstbestendige chemiesector, maar versterken we ook de concurrentiekracht van Nederland. Daarom dragen we graag ons steentje bij aan het opleiden van deze HU-studenten."
Naar een circulaire luchtvaart
De volgende stap is om het productieproces van duurzame kerosine op te schalen naar industrieel niveau. De Jonge is positief: “We hebben al bewezen dat we de grondstof voor SAF kunnen maken die chemisch sterk lijkt op de grondstof voor SAF die geproduceerd wordt uit frituurvet. Nu werken we aan verdere optimalisatie en opschaling, dat is een enorme uitdaging.”
