"Verbeter vaardigheden verpleegkundigen bij verlenen zorg op afstand"

Telehealth wordt meer en meer ingezet, als gevolg van de vergrijzing, de wens van mensen om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te wonen en de toenemende mogelijkheden met ICT. Ook de Nederlandse overheid heeft zich ten doel gesteld om de hoeveelheid zorg op afstand te vergroten. In de komende jaren moet 75 procent van de chronisch zieken en kwetsbare ouderen zelf thuis metingen kunnen uitvoeren. Ook moet iedereen met zorg en ondersteuning thuis 24/7 via een beeldscherm met zorgverleners kunnen communiceren.

De verschuiving naar meer zorg op afstand verloopt echter moeizaam, zegt Van Houwelingen. Onder andere doordat veel verpleegkundigen aangeven de vereiste telehealth-competenties te missen. Hij onderzocht hoe adequate scholing kan helpen deze barrière bij verpleegkundigen weg te nemen.

In zijn proefschrift schetst Van Houwelingen een model om in vijf stappen verpleegkundigen voor te bereiden op het verlenen van zorg op afstand. Van Houwelingen: “Verpleegkundigen moeten telehealth-toepassingen beter leren inzetten. Dit kan door inzichtelijk te maken wat het nut voor de patiënt is. Verder moet worden vastgesteld welke telehealth-taken toepasbaar zijn in de verpleegkundige setting. Ook moet worden gecontroleerd welke competenties vereist zijn voor deze taken en moet worden vastgesteld hoeveel zelfvertrouwen verpleegkundigen al hebben in deze competenties. Op basis van deze verkenning kan een training worden opgezet met speciale aandacht voor de competenties waar verpleegkundigen nog onvoldoende vertrouwen in hebben. Op deze manier kunnen verpleegkundigen hun beroep aanpassen; van face-to-face naar een beroep waarin zij ook zorg op afstand verlenen."

De nieuwe generatie verpleegkundigen moet geschoold worden in het verlenen van zorg op afstand. Dat kan door telehealth-taken op te nemen in de curricula van verpleegkundeopleidingen, aldus Van Houwelingen. "Adequaat opgeleide verpleegkundigen kunnen de verdere implementatie van zorg op afstand versnellen en zo een bijdrage leveren aan de mogelijkheden van ouderen om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te wonen."

In een Kamerbrief informeerde minister De Jonge (VWS) kort geleden de Tweede Kamer over de voortgang van e-health en de vernieuwing van de zorg. In deze brief deed hij een oproep voor het verbeteren van digitale vaardigheden bij zorgprofessionals. Het proefschrift van Van Houwelingen gaat over hetzelfde onderwerp en zijn aanbevelingen lopen vooruit op deze Kamerbrief.

U kunt het proefschrift “Telehealth Competence in Nursing: Enhancing Skills and Practice to Provide Care Remotely” opvragen door een mail te sturen naar thijs.vanhouwelingen@hu.nl. Van Houwelingen is onderzoeker van het Lectoraat Technologie voor Zorginnovaties van Hogeschool Utrecht.

Fotograaf: Benne Holwerda.