Buitenkansen: Natuur als leeromgeving in het HBO

Onderwijs in de buitenlucht heeft bewezen positieve impact voor studenten, docenten én de planeet. In dit project onderzoeken we hoe de natuur als leeromgeving bij kan dragen aan de leerprocessen van studenten en hun ontwikkeling tot bekwame en bewuste professionals.

Dit onderzoekt beoogt om een stimulans te bieden aan het benutten van de natuur als leeromgeving in het hbo. Doel is om inzicht te bieden in de verschillende manieren waarop de natuur als leeromgeving kan functioneren voor de diverse dimensies van leerprocessen als kennisontwikkeling, beroepsmatig leren handelen en ontwikkelen van een beroepsidentiteit. Hiermee wordt de relevantie van buitenonderwijs voor het hoger beroepsonderwijs vergroot.

Net als bij andere leeromgevingen kan bij het gebruik van de natuur als leeromgeving onderscheid gemaakt worden tussen activiteiten gericht op acquisitie van kennis en vaardigheden en activiteiten gericht op participatie, het gezamenlijk leren en deelnemen aan een praktijk. Onderzocht wordt hoe lessen uit de ontwikkeling van rijke en hybride leeromgevingen en hun invloed op leerprocessen vertaald kunnen worden naar de context van de natuurlijke leefomgeving.

Factsheet op basis van de literatuurstudie
Toolbox met voorbeeldlessen, werkvormen en pedagogische en didactische tips voor gebruik van de natuur als leeromgeving
Evaluatie en verbetering van de kwaliteit van bestaand buitenonderwijs.
(Formats voor) intervisieworkshops
Het versterken en vergroten van de ‘Natuur en buiten’ community van docenten die de natuur als leeromgeving (willen) gebruiken.

01 augustus 2024 - 01 april 2026

Het onderzoek omvat een literatuurstudie en een casusonderzoek naar een aantal casussen van buitenonderwijs binnen Hogeschool Utrecht, door middel van observatie en (semi)gestructureerde interviews met betrokken studenten en docenten. Daarnaast worden intervisieworkshops gegeven met als doel om ervaringen, voorbeeldlessen en werkvormen te verzamelen.

De voordelen en toepassingsmogelijkheden van onderwijs in de natuur zijn legio. Er wordt echter nog maar weinig gebruik van gemaakt in het HBO. Dit onderzoek zal zowel bijdragen aan een betere onderbouwing voor gebruik van de natuur als leeromgeving, als tools opleveren voor docenten om hier daadwerkelijk mee aan de slag te gaan. Doel is om bewegend en buitenonderwijs een meer common practice te maken binnen het hbo.