Vormende verhalen - zin en welzijn in generatie Y en Z

Dit project onderzoekt de samenhang tussen zingeving, welzijn, en onderwijs. Aan de hand van diepte-interviews kijkt promovenda Marije Verkerk met jongeren en jongvolwassenen hoe zij betekenis geven aan het leven, met name aan moeilijke ervaringen. Daarbij kijkt zij ook naar de vraag wat (levensbeschouwelijk) onderwijs hierbij kan betekenen.

De bedoeling is om bij te dragen aan inzicht over de toename van mentale klachten onder jongeren. Het onderzoek wil de huidige maatschappelijke discussie hierover verdiepen door ernaar te kijken door een geesteswetenschappelijk bril. Door de aandacht voor het subjectieve verhaal van jongeren kunnen we de uitdagingen die zij ervaren in hun context plaatsen, en de psychologische en sociologische perspectieven op mentale gezondheid aanvullen met een perspectief waarin zingeving centraal staat.

Onderwijs speelt een belangrijke, vormende rol in het leven van jongeren. Het project wil helpen verhelderen hoe aandacht voor zingeving in het onderwijs kan bijdragen aan welzijn. Daarom worden (oud)deelnemers aan de minor Filosofie. Wereldreligies. Spiritualiteit (Hogeschool Utrecht) betrokken bij het onderzoek.

De ontwikkeling van het concept ‘existentieel welzijn’ waarin inzichten uit de sociale- en geesteswetenschappen worden geïntegreerd;
Een analyse van verhalen die zowel onderzoekers, respondenten als een breder publiek helpt grip te krijgen op de samenhang tussen welzijn en zingeving in levensverhalen;
Handvatten, in de vorm van kritische vragen en good practices, voor onderwijsprofessionals die aandacht willen besteden aan zingeving.

Lees het artikel over dit project in Narthex godsdienstpedagogisch tijdschrift

01 september 2021 - 31 juli 2025

Dit kwalitatieve onderzoek combineert verschillende methodes. Voor de conceptualisering wordt een literatuurstudie gedaan van rapporten en wetenschappelijke literatuur. De persoonlijke verhalen worden verzameld met behulp van diepte-interviews en feedbackrondes. De analyse gebruikt voornamelijk inzichten uit de methode ‘narrative inquiry’.

Het project draagt op verschillende manieren bij aan het onderwijs. Voor onderwijs in het algemeen helpt het onderzoek reflecteren op de vraag welke doelen onderwijs dient, en welke plaats aandacht voor welzijn van leerlingen/studenten daarin heeft. Meer in het bijzonder richt het project zich op levensbeschouwelijk onderwijs, waar zingeving al een belangrijk thema is. De deelnemers aan het onderzoek die de minor Filosofie. Wereldreligies. Spiritualiteit hebben gevolgd, geven met hun verhaal inzicht in wat dit voor hun welzijn heeft betekend.