Lectoraat Procesinnovatie & informatiesystemen

Rechtvaardige auteursrechtvergoedingen in de digitale muziekindustrie

Ik ben de afgelopen 20 jaar in verschillende rollen werkzaam geweest binnen de Nederlandse muziekindustrie. Als gitarist in de band van Ali B. heb ik veel live shows mogen verzorgen en heb ik meegeschreven aan het nummer ‘Vraag jezelf eens af’ van Brace. Het liedje is een radiohit geworden en is, mede dankzij de recente bewerking van Maan, nog steeds bekend bij het Nederlandse publiek.

Het grote geld! Of toch niet?

Ondanks het feit dat ik dat liedje heel vaak op de Nederlandse radio en televisie hoorde, bij de Albert Heijn, Shell tankstations en de lokale Gamma, heb ik nooit kunnen achterhalen hoeveel geld ermee is verdiend en of de aan mij uitgekeerde vergoedingen vanuit Buma/Stemra wel klopten. Naar mijn idee, had ik recht op meer, maar ik had geen enkel bewijs voor mijn vermoedens en ik moest blindelings op Buma/Stemra vertrouwen. De makers van muziek hebben geen tools om inzicht te krijgen in de werkelijke waarde van hun werk. Het bovengenoemde lied is ergens in 2017 of 2018 (her)opgenomen door de zangeres Maan en uitgebracht door het label Cornelis Music. Op Spotify zijn de velden voor ‘Geschreven door’ nog steeds leeg.  Dat zou kunnen betekenen dat ondanks de miljoenen streams, wij, de componisten, hier geen enkel vergoeding voor hebben ontvangen. Mijn vermoeden over onrechtvaardigheid van het systeem klopte helaas!

Wie verdient dan wel geld aan mijn muziek?

Sinds 2007 ben ik werkzaam bij de Hogeschool Utrecht als docent Music Marketing en Entertainment Marketing. Door een bezoek aan Santa Clara Universiteit in Sillicon Valley in 2012 ben ik geïnteresseerd geraakt in de technologie en de grote (Big Tech) bedrijven zoals Google, Facebook, Amazon, Spotify et cetera. Deze bedrijven verdienen veel geld aan andermans content, terwijl de makers geen of weinig inzicht hebben in het gebruik van de door hun gemaakte of geproduceerde content zoals video’s, muziek, foto’s en teksten. Door digitalisering neemt de hoeveelheid creatieve inhoud snel toe en daarmee ook het aantal personen dat aanspraak kan maken op Intellectueel Eigendomsrecht. Hoe zij hierop aanspraak kunnen maken is echter vaak onduidelijk, heel ingewikkeld of onmogelijk.
Ondanks het feit dat ik niet meer werkzaam ben in de muziekindustrie, bleef dit vraagstuk aan me knagen en loop ik al jaren rond met het idee om bij te dragen aan de oplossing voor dit nog steeds zeer actuele probleem. Juist nu, meer dan ooit, dient een rechtvaardig systeem voor de makers te bestaan. Het onrechtvaardige systeem voor verdeling van auteursgelden schaadt makers, is kostbaar voor de economie en heeft een negatieve impact op onze samenleving.

Wat ga ik doen om te helpen?

Per 1 september 2020 ben ik als onderzoeker begonnen bij het lectoraat Procesinnovatie & Informatiesystemen, waar ik onderzoek ga doen naar de formele inrichting van het systeem van muziekauteursrecht en de toepassing van het systeem in de praktijk. Vervolgens onderzoek ik de perceptie en rationale van actors met betrekking tot rechtvaardigheid van muziekauteursrecht. En ik onderzoek welke factoren bevorderend en belemmerend werken ten behoeve van de rechtvaardige vergoeding van auteursrecht in de muziekindustrie. De nieuw opgedane kennis wordt gebruikt om bij te dragen aan het ontwerp van een rechtvaardig vergoedingssysteem van auteursrechten in de muziekindustrie.
Wil je op de hoogte gehouden worden van mijn bevindingen? Volg me dan op LinkedIn of stuur me een persoonlijk mail via nerko.hadziarapovic@hu.nl.